Regionun siyasi gündəmində fevralın 15-də Münhen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində keçirilmiş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin və erməni baş naziri Nikol Paşinyanın iştirakı ilə Azərbaycanın işğal olunmuş torpaqları ilə bağlı münaqişəsi üzrə panel müzakirələr durmaqdadır.
Dünya mediasının diqqətlə izlədiyi panel Prezident Əliyevin “ermənistan” adlı Rusiya forpostunun “baş nazirciyinə” tarix və siyasət dərsi keçməsiylə yadda qaldı. Paşinyan tarixi faktları təhrif etməsi, çox zəif ingiliscəsi, həmçinin, diletant siyasi təhlili, arqumentsizliyi ilə növbəti dəfə çıxılmaz duruma düşdü.
Prezident Əliyev debat zamanı “bir qapıya oyun” taktikasından istifadə edib və siyasi diletant olan Paşinyanın arqumentlərini darmadağın edib: “Mən 19-cu əsrin əvvəllərində İrəvan əhalisinin 70 faizinin azərbaycanlılardan ibarət olması barədə danışmayacağam. Onların hər zaman danışdıqları öz müqəddəratını təyinetmə barədə fikrimi söyləyəcəyəm. Erməni xalqı öz müqəddəratını təyin edib. Onların bir erməni dövləti var. Məsləhətim budur ki, ikinci dəfə öz müqəddəratını təyin etmək üçün planetdə başqa yer tapsınlar, Azərbaycanda yox”.
Debatda İlham Əliyevin üstünlüyü mübahisəsizdir. Çünki Paşinyan — meydan demoqoqudur, onun beyinciyi meydanda yığılmış erməni sürüsünə hesablanıb. Yüksək diplomatik bilik və təcrübəyə malik dövlət xadimlərindən, dərin bilikli politoloqlardan, beynəlxalq hüquq mütəxəssislərindən, qlobal siyasətdən şərhlər verən jurnalistlərdən ibarət auditoriya üçün Paşinyan səviyyəsi yaramır.
BBC bu baxımdan bir məsələyə diqqət yetirir. BBC belə bir reallığı sərgiləyir ki, Paşinyan-Əliyev Münhen debatlarına dair “ermənistan” mediası və sosial şəbəkələrin ermənidilli seqmentində bu kimi şərhə daha çox rast gəlmək olar: “Paşinyanın dəlilləri inandırıcı deyildi”.
Azərbaycan mediası da qeyd edir ki, erməni izləyicilər Paşinyanın debatda məğlub olduğunu etiraf edirdilər. Amma bu heç də o demək deyil ki, Paşinyanı zəiflikdə, savadsızlıqda, səriştəsizlikdə, məğlubiyyətdə ittiham edən erməni dığacıqları ədalətli mövqe tutmuşlar, yəni, adi sözlə desək, onlar elə Paşinyan kimi dığadan da betər, anti-Azərbaycan heyvanlarıdırlar.
ANTİ-AZƏRBAYCAN HEYVANATI
Paşinyanı tənqid edən anti-Azərbaycan mövqeli dığacıqlardan biri erməni politoloq Aleksandr Manasyan hesab edir ki, baş nazir Nikol Paşinyan Münhendə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə açıq müzakirə üçün ciddi hazırlaşmamışdı.
“Bu, Yerevan mitinqi deyil, belə tədbirlərə ciddi hazırlaşmaq lazımdır”, – Yerevanda mətbuat konftansı zamanı politoloq, professor Aleksandr Manasyan deyib. “Ümumiyyətlə, bu qədər tarixi dərinliklərə varmağın mənası yox idi. Bir halda ki, hüquqi aspektlər heç də tarixi aspektlərdən az əhəmiyyət kəsb etmir”, – politoloq Manasyan deyib.
Xocalı faciəsi mövzusuna dair, cənab Manasyan qeyd edib ki, bu məsələ ilə bağlı erməni tərəfin öz mövqeyi var və bildirib ki, “məsuliyyət bütövlüklə dinc əhalinin qırğınını törədən Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin boynuna düşür”.
Paşinyan İlham Əliyevlə müzakirə zamanı 1992-ci ilin fevralında Xocalıda arasında qadınlar və uşaqlar da olan dinc sakinlərə qarşı baş vermiş qırğını Ermənistan silahlı qüvvələrinin yox, azərbaycanlıların törətdiyini iddia edib.
Manasyana görə, hüquqi baxımdan XX əsrdə Qarabağın Azərbaycandan müstəqilliyi üç dəfə – 1918, 1920 və 1991-ci ildə təsdiqini tapıb.
“Qarabağ danışıqlar prosesində iştirak edir, onu oradan sıxışdırıb çıxaran bizik. ATƏT-in Minsk qrupu nümayəndələrinin Qarabağa baş çəkməsi faktiki onların Qarabağı münaqişə tərəfi kimi tanıması deməkdir,” – Manasyan deyib.
Göründüyü kimi bu erməni dığacığı Paşinyanı debata hazırlıqsızlıqda ittiham edir. Bu erməni professorundan soruşasan ki, guya Paşinyan debata hazırlıqlı olub nə deyəcəkdi? “Əhəmiyyətli hüquqi aspekt” dedikdə professor Manasyan nəyi nəzərdə tutur? İşğala və etnik təmizləməyə haqq verən hansısa beynəlxalq hüquq müddəası mövcuddur? Bu dığa professorundan soruşmaq lazımdır ki, Qarabağ nə zaman müstəqil olub? Qarabağa Rusiyanın XIX əsrdə köçürdüyü erməni kolonistlərinə “xüsusi statusun” verilməsi, Qarabağın əzəli sakinləri olan azərbaycanlıların etnik təmizləməyə məruz qalması, “ermənistanın” işğalçı siyasətinə birbaşa hərbi dəstəyin verilməsi çar, bolşevik və müasir Rusiyanın əməli idi. Erməni kolonistlərinin “tərəf” olması tələbinin vurğulanmasında isə, erməni Manasyan heç də Paşinyandan fərqlənmir.
Paşinyanın həbs etdirdiyi və Münhen debatına görə onu tənqid edən erməni heyvanatından biri olan Robert Koçəryanın təcridxanadan Qarabağ münaqişəsi ilə özünün “2rd.am” saytının Facebook səhifəsində yayılan video görüntüdə görün nə deyir: “Xalqımız (yəni, erməni sürüsü – Q.) Qarabağ məsələsini artıq həll edib və bu gün danışıqlar bir məqsəd güdür: bu gün bu torpaq üzərində malik olduğumuzu qanuniləşdirməliyik”, – Koçaryan deyir.
Həmin video görüntüdə Robert Koçaryanın bu fikirlərinə yer verilib: “Bəli, dünya Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyır, biz də Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq, lakin Dağlıq Qarabağ Respublikasının Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə aidiyyəti yoxdur, ona görə ki, siz heç vaxt müstəqil Azərbaycanın tərkibində Qarabağa malik olmamısınız və qarabağlılarla bir vaxtda müstəqillik əldə etmisiniz,” – deyə o, əlavə edir: “Mən döyüşlərdə iştirak etmişəm və bu gün malik olduğumuz nəticə ilə fəxr edirəm”.
Göründüyü kimi Paşinyanın siyasi düşməni olan Köçəryan da anti-Azərbaycan mövqeyində heç də Nikoldan geri qalmır.
Digər dığacıq “ermənistan müdafiə nazirinin keçmiş müavini” Artak Zakaryanın Facebook səhifəsində yazdıqlarından bir neçə fikir: “Paşinyan özünü müharibədə qalib gəlmiş və güclü mövqeyə malik ölkə nümayəndəsi kimi aparmalıdır, onun “açıq beynəlxalq müzakirədə qorxmuş, müdafiə edilən, pərt olmuş pozasını tutmağa ixtiyarı yoxdur”. Bu erməni “hərbçisindən” soruşmaq lazımdır ki, rusların ordusu və rus KQB-sinin Azərbaycanda törətdiyi hakimiyyətsizlik xaosu hesabına torpaqlarımızın işğalı hərbi qələbə idi? Paşinyan nə qədər kütbeyin də olsa, anlayır ki, torpaqların işğalı mövzusu qabardıqca debatda onun mövqeyi zəifləyir, bu kütbeyin erməni “hərbçisi” isə, deyir ki, gərək Paşinyan dünya mediası qarşısında Azərbaycan torpaqlarını tutmuş bir “dövlətciyin” qalib sərkərdəsi kimi özünü göstərəydi?! Belə alınır ki, bu erməni canisi Artak Zakaryan erməni demoqoqu Paşinyandan da betər kütbeyindir!
Paşinyanı “qalib dövlət başçısı” kimi özünü göstərməməkdə ittiham edən digər dığacıq – politoloq Andranik Tevanyan da elə Zakaryan çeşidindən olan kütbeyinlərdən biridir.
DEBATDA BİR MƏQAM
Paşinyanın tərəfdarlarından biri, yəni, onun qab dibi yalayanlarından olan politoloq, professor Levon Şirinyan isə, deyir ki, guya Paşinyan ustalıqla tarixi faktların təhrif edilməsinə xitam verdi: “Roma və Ermənistan olanda siz harada olmusunuz?”.
Manasyan isə, əksinə “böyük ermənistan” misalının bu cür debatlarda yersiz olduğunu bildirir. Bu misal üçün Paşinyanı tənqid edən Manasyan deyir ki, Böyük Tiqran haqqında tarixi dəlillər ABŞ, Rusiya və Avropa İttifaqı kimi “böyük oyunçuların xoşuma gəlmir”, çünki bu ölkələrin bir çoxu tarixin o dövründə mövcud olmayıb və belə bəyanatlar onların heysiyyətinə, şərəfinə toxuna bilər.
Əvvəla “böyük oyunçuların” heç vecinə də deyil ki, tarixdə hansı dövlət olub və ya hansı etnos qədimdir. Digər tərəfdən, biz görürük ki, nəinki Manasyan və ya Şirinyan, hətta yerdə qalan bütün erməni heyvanatı tarixi “Böyük ermənistanın” onlara aid olmasına inanırlar.
“Böyük Ermənistan olanda Azərbaycan harada idi?” kimi sualı ermənilər “məntiqi” dəlil kimi çoxdan misal gətirməkdədirlər: sosial şəbəkələrdə, elmi və populyar internet-forumlarda, elmi konfranslarda və s. debat meydançalarında. Buna ən kəskin və öldürücü cavabı vaxtilə AMEA-nın əməkdaşı, arxeoloq P.Qasımov erməni tarixçiləri ilə İnternet üzərindən debatda vermişdi. O, ermənilərin bu dəlilinə cavab kimi cəmi iki sual vermişdi: 1) “Tarixi Böyük Ermənistanın əgər sizə aidiyyatı varsa, Tiqran dövrünə aid, ondan əvvəl və ondan sonra Böyük Ermənistanın tarixi mövcudluq müddətində hay-erməni dilində bir daş kitabə, qəbir daşı üzərində yazını və ya hər hansı bir foliantı ortaya çıxarın! Tarixi Ermənistana aid və erməni-hay dilində olan bircə ədəd belə, yazılı mənbə və dəlil yoxdur!”. 2) “Siz özünüzə “hay/hayes” deyirsiniz, “erməni” adının sizə nə aidiyyatı? Bu tarixi adı da deyəsən, “özəlləşdirmisiniz”?”.
Ermənilərin tez-tez istifadə etdiyi bu “əsas dəlil”in belini qırmaq asandır. Amma bunun üçün Azərbycanda ermənişünaslıq və tarix elminin qədim dünya, dilçiliyin qədim dillər üzrə sahələri yaranmalıdır. Bizim bu iki və həmçinin, paleogenetika və d. elm sahələrindən uzaq olmağımız düşmənə təbliğat sahəsində geniş imkanlar yaradır.
Beləliklə, Paşinyanı tənqid edən dığa politoloqları, jurnalistləri, siyasi avantüristlər və s. erməni məxluqatı heç də Paşinyandan geri qalmadan anti-Azərbaycan, anti-türk və anti-islam mövqeyindədirlər. Bu “erməni-hay” adlı vəhşi sürü ilə diplomatik yolla deyil, yalnız silahla danışmaq lazımdır.!
Münhen debatında birmənalı olaraq diplomatik qələbə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin idi. Qaldı yalnız Hərbi Qələbəmiz…
Qarxunlu
“Millətçilik” qəzeti
