ABŞ-ın paytaxtı Vaşinqtonda Xəzər Siyasət Mərkəzi tərəfindən 8-ci Trans-Xəzər Forumu keçirilib.
AZƏRTAC-ın məlumatına görə, Orta Dəhlizin inkişaf etdirilməsi məsələsinə həsr olunmuş forumda ABŞ rəsmiləri, səfirlər, diplomatlar, biznes nümayəndələri, akademiklər və ekspertlər iştirak ediblər.
Xəzər Siyasət Mərkəzinin Prezidenti Əfqan Nifti qonaqları salamlayaraq bildirib ki, forum regionun potensialının ABŞ-dakı biznes nümayəndələrinə, dövlət rəsmilərinə və ictimaiyyətə çatdırmaq üçün vacib platformadır. O, Mərkəzi Asiya ölkələri və Türkiyənin forumda aktiv iştirakından məmnunluğunu ifadə edib. Əfqan Nifti Azərbaycanın Orta Dəhlizdəki rolunu qeyd edərək, həmçinin Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə birlikdə Orta Dəhlizin potensialının daha da genişlənəcəyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, ABŞ və Aİ ölkələrində də Orta Dəhlizə ciddi maraq var.
Açılış nitqi ilə çıxış edən ABŞ Ticarət nazirinin qlobal bazarlar üzrə köməkçisi Arun Venkataraman ABŞ hökuməti və Ticarət Departamentinin Xəzər regionunun iqtisadi və strateji əhəmiyyətini anladığını bildirib. Onun sözlərinə görə, son 2 il ərzində ABŞ-ın Xəzər regionu ilə ticarət dövriyyəsi idxal-ixrac hər biri 20 milyard dollar olmaqla 40 milyard dollar təşkil edib. Ticarət departamentinin rəsmisi əlavə edib ki, təmsil etdiyi qurum həmişə olduğu kimi Xəzər regionu boyunca ticarət əlaqələrinin genişləndirilməsi işinə sadiqdir və bu istiqamətdə birgə işləməyə davam edəcək.
Daha sonra çıxış edən ABŞ Dövlət Departamentinin Mərkəzi Asiya üzrə köməkçisinin müavini Con Mark Pommerşeym ABŞ hökumətinin Xəzər regionu ilə bağlı siyasətinin ümumilikdə Mərkəzi Asiya ilə bağlı siyasətinin əsas elementlərindən olduğunu deyib.
Xəzər Siyasət Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədri Riçard Hoqlandın sədrliyi ilə əsas çıxışlar keçirilib.
Azərbaycanın ABŞ-dakı səfiri Xəzər İbrahim Azərbaycanın Orta Dəhlizlə bağlı çoxtərəfli, üçtərəfli və ikitərəfli formatda iş apardığını bildirib. Səfir qeyd edib ki, Orta dəhliz tarixi İpək yolunun bir hissəsidir.
“Biz Orta Dəhlizə tək məhsulların daşınması perspektivindən baxmamalıyıq. Azərbaycan Xəzər-Avropa İttifaqı Yaşıl Enerji Dəhlizi təklifi ilə çıxış edir. Bu təklif ABŞ və Aİ tərəfindən müsbət qarşılanır. Bu da təbii ki, Orta Dəhlizdir, lakin Xəzər dənizinin bərpa olunan enerji potensialı ilə bağlıdır. Bu dəhlizlə biz Xəzər dənizinin külək enerjisindən istifadə edərək elektriki Avropa ölkələrinə ixrac edə bilərik. Azərbaycan bu istiqamətdə artıq Gürcüstan, Rumıniya və Macarıstanla anlaşma memorandumu imzalayıb”, – deyə Xəzər İbrahim əlavə edib.
Özbəkistanın ABŞ-dakı səfiri Bakıt Amanbayev çıxışı zamanı ölkəsinin Avropaya çıxışına imkan yaratdığı üçün Azərbaycana təşəkkür edib. Həmçinin Qırğızıstan, Qazaxıstan və Ermənistanın ABŞ-dakı təmsilçiləri Orta Dəhlizin, regionda kommunikasiya xətlərinin açılmasının ölkələri üçün əhəmiyyətindən danışıblar və görülən işlər barədə məlumat veriblər.
“İnkişaf təsirlərinin maksimallaşdırılması: Prioritetləşdirmə və Koordinasiya” mövzusunda panel müzakirələri zamanı USAID Avropa və Avrasiya bürosunun nümayəndəsi Erin Makki, Avropa Komissiyasının Beynəlxalq Tərəfdaşlıq üzrə baş direktoru Henrik Hololeyi, ABŞ Ticarət Departamentinin Kommersiya Hüququnun İnkişaf Proqramının nümayəndəsi Tamar Satteruayt, Dünya Bankının aparıcı infrastruktur mütəxəssisi və proqram lideri Vinni Vanq Avropa Komissiyasının, Dünya Bankının Orta Dəhlizə dəstəyindən, investisiya təşəbbüslərindən və investisiyaların səmərəli şəkildə istifadəsindən danışıblar.
“Orta Dəhliz boyu biznesi necə yaxşılaşdırmaq olar: Ekspertlər ehtiyacları və imkanları müzakirə edirlər” mövzusunda sonuncu panel müzakirələrində “BP Amerika”nın vitse-prezidenti Robert Şer, “Wondernet” İnvestisiya Qrupunun icraçı direktoru Mamuka Maryikneli, “Dechert” qlobal hüquq firmasının təmsilçisi Laura Brank və Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı İstismar Xidmətinin müdiri Yevgeni Si Xəzər regionunda biznes qarşısında maneələri aradan qaldırmaq üçün hansı addımların atılması, Orta Dəhlizin beynəlxalq biznes üçün əhəmiyyəti barədə müzakirələr aparıblar.
